Het vrouwentechniekteamvan Nederland

Wat krijg je als je vier vrouwen - allemaal opgeleid aan het Grafisch Lyceum Rotterdam - samenbrengt in één theatertechniekteam? Een goed georganiseerde chaos én, niet onbelangrijk, het enige podiumtechniekteam in Nederland dat volledig uit vrouwen bestaat! Maak kennis met Seda, Brechje, Zoë en Annicka: technici bij Theater aan de Schie in Schiedam.

Seda is de routinier van het stel. Haar carrière begon achttien jaar geleden met een stageplek bij Theater aan de Schie. Inmiddels is ze er techniekcoördinator. ‘Ik was vijftien en wist totaal niet wat ik wilde. Een vriendin was enthousiast over de opleiding Podium- en Evenemententechniek bij het GLR. Ik dacht: misschien is dat wat voor mij. Ik werd aangenomen, maar die vriendin helaas niet.’ Tijdens haar stage wist Seda het zeker: dit is haar vak. Ze begon als technicus, groeide door tot specialist van de trekkenwand, werd toneelmeester en is nu de coördinator van het team. Het team waar ze zichtbaar trots op is: ‘We zijn het enige vrouwen-techniekteam in Nederland. Dat is niet alleen uniek, maar ook gewoon heel leuk!’

'Ik ben blijven plakken'

Alle vrouwen in het team begonnen ooit als stagiair. Zoë bijvoorbeeld: ‘Ik ben hier tweeënhalf jaar geleden begonnen, en eigenlijk gewoon blijven plakken.’ Annicka liep vorig jaar stage en kreeg daarna direct een baan aangeboden. En Brechje? Die volgt de opleiding nu in BBL-vorm: ‘Eén dag school, vier dagen werken. Voor mij is dit ideaal. Ik ben 26 en dan wil je niet tussen alleen maar zestienjarigen in de klas zitten. Dat zou niet veel goeds doen voor mijn motivatie, haha.’

Toneelmeester of toneeljuf?

De functietitel ‘toneelmeester’ roept bij het team wel vragen op. ‘Ik heb daar weleens over nagedacht. Het is raar dat dit een mannenterm is, maar ook logisch - die functie werd vroeger altijd door mannen ingevuld. Misschien is het tijd om daar verandering in te brengen,’ zegt Seda. Brechje voegt lachend toe: ‘Maar toneeljuf of toneelmeesteres klinkt dan ook weer zo vreemd.’

Warme herinneringen

Als de vrouwen terugdenken aan hun opleiding op het GLR, komen er warme herinneringen boven. ‘De themalessen vond ik het leukst. Dan bouwde je met een grote groep een show op. Het was superchaotisch, maar ook enorm gezellig. En dan na afloop de set afbouwen op keiharde beukmuziek, heerlijk,’ zegt Zoë. Docenten zijn hen ook bijgebleven. Brechje noemt bijvoorbeeld Guido Langendoen, van wie ze veel heeft geleerd.

Verbaasde gasten

‘Wat het fijnste is aan een vrouwenteam? Opruimen!’ zegt Annicka. ‘Alles is netjes en georganiseerd. Je ziet niet overal spullen rondslingeren.’ In de praktijk merken ze weinig verschil, maar de reacties van buitenaf zijn vaak veelzeggend. ‘Gasten of gezelschappen die binnenkomen zeggen altijd: ‘Oh, jullie zijn echt alleen maar vrouwen?!’ Ja, dat klopt. En we zijn er trots op ook.’ Het werk is elke dag anders. Seda: ‘Vaak krijg je een technische rider van een artiest, maar soms komt iemand ter plekke met een gek idee. Dan krijg je ineens de vrijheid om zelf iets te verzinnen. Dat maakt het vak creatief en uitdagend.’ Brechje vult aan: ‘Het is echt een improvisatievak. Soms moet je op de dag zelf iets compleet nieuws uitvogelen. Het is altijd spannend, maar het lukt altijd.’

Favoriete projecten

Seda vertelt over een paar projecten die haar zijn bijgebleven. Zoals de montage van ‘Saturday Night Fever’: ‘Zeven trailers vol spullen, eigenlijk veel te groot voor ons theater. Maar het is me gelukt! Alles moest langs elkaar heen bewegen. Collega’s doken steeds weg tijdens het bewegen, zo spannend was het. Ik was toen negentien, dus het was echt een van mijn eerste grote klussen.’ Een ander hoogtepunt: ‘Midzomernachtdroom’ van het Nationaal Theater. ‘Daar regende het vijf minuten lang kurk uit de kap. Een paar honderd kilo kurk, in doeken boven het podium. Als je één verkeerde beweging maakte, stortte het naar beneden. Heel spannend, maar geweldig dat het lukte.’

Wat brengt de toekomst?

Voor Brechje ligt de focus nu op afstuderen. ‘En daarna wil ik echt álles doen. Zoveel mogelijk leren, groeien en overal ervaring opdoen.’ Zoë knikt: ‘In dit vak ben je nooit uitgeleerd. De techniek verandert constant. Er is altijd wel weer iets nieuws om te leren.’ De dames hebben genoeg wijze woorden voor onze huidige studenten. ‘Doe niet alsof je alles al weet. Je leert pas echt op je stage. En het gaat niet alleen om techniek, maar ook om samenwerken met mensen,’ zegt Seda. Brechje vult aan: ‘Je bent het visitekaartje van het theater. Jij bent het eerste én laatste gezicht dat gasten zien.’ Annicka, die zichzelf omschrijft als een verlegen type, wil anderen aanmoedigen: ‘Dat sociale komt vanzelf als je eenmaal gaat werken.’ En Zoë besluit nuchter: ‘Als je klaar bent met school, weet je eigenlijk nog niks. Het echte leren begint daarna pas.’